Hợp đồng góp vốn: Hình thức bán nhà đã lỗi thời?

Góp vốn có thể là hình thức mua bán văn minh vì giải quyết được vấn đề tài chính cho cả chủ đầu tư và khách hàng. Tuy nhiên, khi thị trường bất động sản bước vào thời khó thì người tiêu dùng chỉ "dám" lựa chọn những sản phẩm mắt thấy thay vì mua bán trên giấy.

Các chuyên gia bất động sản cho rằng, mua bán nhà theo hình thức góp vốn nếu được quản lý chặt chẽ ở một môi trường phát triển ổn định và minh bạch thì cả người mua và người bán đều có lợi.

Cái lợi đối với chủ đầu tư là huy động được nguồn vốn của khách hàng để hoàn thiện dần dự án theo tiến độ, giảm chi phí lãi vay ngân hàng. Theo đó, phía khách hàng cũng được giảm tải phần nào giá thành và có thể kéo dài thời gian gom đủ nguồn tài chính để mua nhà.

Thế nhưng, thị trường bất động sản hai năm qua phản ánh một thực trạng khá tồi. Hàng loạt dự án bị kiện cáo do chậm tiến độ, thậm chí chủ đầu tư ôm tiền biến mất. Người mua nhà khóc dở mếu dở. Nguyên cớ đó xuất phát từ cái hợp đồng góp vốn và hợp đồng mua nhà trên giấy.

Đơn cửa tại Dự án B5 Cầu Diễn, chủ đầu tư dự án là Chủ Công ty TNHH một thành viên XNK & Đầu tư xây dựng phát triển Hà Nội đã bị khách hàng tố chiếm dụng vốn do nhận tiền khách hàng 3 năm nhưng vẫn chưa giải phóng xong mặt bằng.

Từ cuối năm 2009, nhiều khách hàng đã ký hợp đồng đóng tiền mua nhà tại dự án Tricon Tower cho Công ty Minh Việt. Theo nguyên tắc nội dung ký kết, Công ty Minh Việt sẽ phải giao nhà cho khách hàng vào ngày 31/12/2011, muộn nhất là ngày 30/6/2012. Tuy nhiên đến nay, dự án này mới hoàn thiện phần móng và xây thô tầng 2, hiện đã "đắp chiếu” từ nhiều tháng qua.

Thị trường bất động sản cũng chứng kiến nhiều tranh chấp giữa chủ đầu tư và khách hàng cũng từ những dạng mua bán trên. Nhiều khách hàng may mắn không bị chủ đầu tư ôm tiền mất hút thì bị chậm tiến độ bàn giao nhà, "ăn bớt" diện tích, giá dịch vụ cao....

Cảnh giác với hợp đồng góp vốn

Với những tranh chấp nổi lên thời gian qua, chủ đầu tư đã đánh mất niềm tin đối với khách hàng. Khảo sát tại các sàn giao dịch gần đây cho thấy, người mua nhà tỏ ra khá thờ ơ với những sản phẩm chỉ nằm trên giấy, mặc dù giá chào bán ưu đãi.

Sản phẩm được quan tâm thường là căn hộ sắp hoàn thành, tiến độ dự án ổn định, cơ sở hạ tầng tốt và chủ đầu tư uy tín. Các sàn giao dịch cũng cho rằng không muốn nhận bán những dự án chưa có cơ sở gì vì gần như không có khách hàng hỏi mua.

Bà Nguyễn Hoài An - Quản lý cấp cao của Công ty Tư vấn BĐS CBRE Việt Nam cho rằng, trước kia chủ đầu tư dự án chủ yếu huy động vốn cho dự án từ khách hàng. Tuy nhiên, với thời điểm hiện tại, thị trường bất động sản khó khăn, việc huy động vốn khách hàng từ các hợp đồng góp vốn khó khăn hơn. Do đó, chủ đầu tư chủ yếu vay vốn từ ngân hàng và nguồn vốn tự có. Đó cũng là lý do khiến các doanh nghiệp BĐS ngày càng "đói" vốn.